Nhiều điều khác lạ ở miền đất cực nam (Cà Mau)

Tôi là người may mắn và cũng có thể do nghề nghiệp mà tôi đã có cơ hội đi gần hết các địa phương trong cả nước. Mỗi một vùng miền lại có những điều đặc biệt riêng và miền đất cực nam của đất nước này cũng vậy, đã mang đến cho tôi rất nhiều điều mới lạ.

Trên con đường từ TP Cà Mau đi theo hướng đông ra biển để tới Hòn Đá Bạc, tôi đã rất ngạc nhiên khi tất cả các nhà ở bên đường đều phơi quần áo ra phía “mặt tiền và hàng hóa được bán dưới lòng đường.

Nhưng thắc mắc của tôi đã ngay lập tức được giải tỏa, khi phát hiện ra con đường nhựa chúng tôi đang đi chạy song song với con kênh lớn và những ngôi nhà nằm bên đường chỉ có chiều dài 3-4 m, mặt kia hướng ra sông. Nhà rất nhỏ, mà đằng sau là sông thì còn chỗ nào để phơi quần áo, nên mọi thứ đều được trưng ra hết tiền sảnh. Đây là phía sau một ngôi nhà, hướng ra sông.

Nước trong con kênh rất cao, có nhiều chỗ nước mấp mé bờ, có chỗ nước tràn ra hết ra lòng “đường cái”, nên giữa trời nắng mà phố vẫn ngập mênh mông, người đi xe máy thì khẩu trang và áo chống nắng bịt kín, còn xe máy của họ lại bơi trên phố. Không biết có phải do buổi sáng thủy triều lên không, vì khi chiều quay về tôi thấy mép nước cách bờ đến nửa mét và mọi nơi đều khô ráo (thông thường đi biển thì sáng ra thủy triều rút mãi ra xa, chiều nước mới lên, không biết ở đây có gì khác?)

Cuộc sống của người dân ở vùng sông nước thật đơn giản. Những ngôi nhà vách và mái bằng tôn là hình thức chủ yếu ở đây. Tất cả đều có vẻ rất tạm bợ, mặc dù người dân đã sống nhiều thế hệ trên sông nước như thế này.

Đây là hình ảnh của các dãy nhà quay ra sông, nhưng mặt quay ra phố vẫn sầm uất như các vùng khác. Những “cửa hàng thực phẩm lưu động” mang hàng hóa đến tận cửa từng gia đình, rất thuận tiện cho người dân…

Chúng tôi bắt gặp những chiếc xe kéo chở đầy trái cây đỗ dọc đường, giá rất rẻ, như thanh long chỉ có 10 nghìn 3kg…Cái mảnh vỉa hè mấy mét vuông này đã cung cấp đủ thực phẩm từ bát bánh canh ăn ngay tại chỗ đến trái cây, rau củ và cả thịt lợn, thật tiện lợi!

Đúng là miền sông nước! Cứ đi được một quãng đường ngắn là con sông ẩn náu sau dãy nhà đơn sơ lại hiện ra, có lúc trông khá nên thơ, nhưng cũng có lúc trông đầy nguy hiểm. Tôi cố gắng đặt mình vào vị trí những người dân đang sống ở đây và cảm thấy bất an.

Ngày hôm nay chúng tôi đi qua bên ngoài rừng U Minh để đến Hòn Đá Bạc, nên xung quanh chúng tôi chỉ có nước và nước. Đôi chỗ, dòng sông có một màu đỏ thẫm trông rất đáng sợ, mà theo người dân nói là do trồng Tràm vàng ở đầu nguồn nên nước bị ô nhiễm. Tôi cũng quên không hỏi ô nhiễm do hóa chất chăm cây hay do chính cây Tràm?

Dọc theo con đường bao rừng quốc gia U Minh, tôi thấy có rất nhiều ngôi nhà chỉ đơn giản dựng lên bằng mấy cây gỗ nhỏ, xung quanh tường và mái lợp bằng lá dừa nước. Tôi thật sự khó có thể mường tượng ra cuộc sống trong những căn nhà như thế này.

Nhìn những ngôi nhà bằng rơm như thế này, tôi lại nhớ đến câu chuyện vẫn hay kể cho cháu ngoại nghe về ngôi nhà rơm của chú lợn bị chó sói thổi bay. Có lẽ ở vùng này mưa thuận gió hòa, ông Trời “nền tính”, không hay nổi giận, chứ những ngôi nhà này sẽ tồn tại được mấy giây, nếu có cơn lốc lướt qua!

Khi ngồi uống nước dừa ở một quán ven đường, tôi có nói chuyện với bà chủ quán, thì biết rằng, những người chủ của những ngôi nhà đơn sơ chạy dọc theo đường phân cách với rừng QG U Minh đều có đất trồng rừng rất rộng, như nhà bà chủ quán có tới 4ha trồng Tràm vàng hay Keo, cứ 4-5 năm một lần cũng bán được vài trăm triệu tiền gỗ, chưa kể trồng chuối và cây ăn quả…Như vậy họ không hẳn là nghèo…chỉ là quen sống “giản dị”!

Tôi băn khoăn tự hỏi, những đứa trẻ ở đây sẽ lớn lên như thế nào? Chúng quen với cuộc sống đơn giản này rồi sẽ tiếp tục cách sống của cha mẹ, hay chúng có thể nhận ra thế giới bên ngoài rất khác và tìm đường rời ra cuộc sống này?

Nhiều lúc tôi lại cảm thấy mình thật sự ích kỷ, khi nghĩ rằng, chính cái sự đơn giản đến khó tin cuộc sống nơi đây khiến cho cảnh đẹp trở nên khác lạ. Sẽ như thế nào nếu dưới bóng cây ven sông kia là một ngôi nhà mái bằng nhiều tầng?

Hay hình ảnh con đò nhỏ bên nếp nhà lá đơn sơ giữa rừng đước xanh ngắt có cái gì đó thật đẹp, thanh bình…

Cũng chỉ có ở nơi đây, những con chim bói cá có bộ lông xanh biếc mới bình thản đứng rình mồi.

Những dòng kênh ngủ quên giữa những hàng đước xanh và bộ rễ tuyệt đẹp của nó.

Và cả những thân cây đã chết khô vẫn là một phần của bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ.

Còn chúng tôi đã hòa vào thiên nhiên, để làm nên một vẻ đẹp khác, vẻ đẹp nơi thiên nhiên có con người!

Mải mê ngắm cảnh bên đường khiến chúng tôi ngỡ ngàng khi tới Hòn Đá Bạc quá sớm. Hòn đảo nhỏ này đã được bàn tay con người nhào nặn quá nhiều, khiến tôi cảm thấy nó xa lạ với những gì ở quanh nó.

Cây cầu dài 500 mét nối đất liền với hòn đảo nhỏ và bức tượng con rồng trắng khổng lồ đã làm chúng tôi mất hết hứng thú và cũng vô cùng ngạc nhiên. Sau chặng đường lạc giữa thiên nhiên, với những ngôi nhà đơn sơ tới mức không thể đơn giản hơn được nữa và con đường hầu như không có bóng người qua lại, vậy ai là khách đến thăm hòn đảo này? Sau khi lên tận đỉnh đồi giữa đảo, tôi mới hiểu, đây là địa danh chính trị, nơi tôn vinh thành tích của các chiến sĩ công an đã phá được môt âm mưu mua bán vũ khí trái phép và đưa người vượt biên tại Cà Mau. Bảo tàng thành tích đặt trên đỉnh đồi.

Điều duy nhất khiến tôi lấy lại cảm giác yên bình là khi ngắm nhìn cảnh biển mênh mông phía bên dưới và phía xa là giải màu xanh bất tận của mép rừng U Minh…

Bữa trưa nhanh gọn của phượt thủ không có gì để kể, chúng tôi tranh thủ ngả lưng ngay trên bãi biển, nhưng không phải trên cát, mà trên mất cột bê tông đổ, nằm ngổn ngang trên bờ đảo. Đây là điều tôi thích nhất khi đến Hòn Đá Bạc và cũng không hiểu sao, người ta lại gọi nó như vậy. Trên đảo còn có nhà tưởng niệm Bác Hồ và một ngôi chùa.

Con đường trở về lại đưa tôi vào cảm giác bâng khuâng, giữa cái đẹp của thiên nhiên và sự nghèo khó của con người. Những cầy dừa nước xanh non bao quanh ngôi nhà được lợp bằng những tàu là già nua, tàn tạ.