Chúng tôi đến TP Cà Mau sau một hành trình khá đặc biệt. Là “phượt thủ U60” nên chúng tôi luôn chọn phương án vận chuyển bình dân nhất.

Giá vé 290.000đ/ người, bao gồm xe ôm “tăng bo” từ khách sạn tới bến xe và một giường nằm rất “xịn” có rèm che riêng biệt. Hai người chúng tôi với tổng 140kg trọng lượng cơ thể và khoảng 40kg hành lý trong 2 vali và 2 balo, được một người lái xe ôm còm nhom, chắc cũng gần 50 tuổi điều khiển chiếc xe máy có tuổi đời khoảng nửa ông chủ, đến đón từ phố đi bộ Bùi Viện và đưa tới bến xe.
Mặc dù đã nhận được thông tin đón hai người, những bác tài xe ôm chỉ có dự một mũ bảo hiểm, nên tôi được ưu tiên đội mũ vì ngồi sau, chồng tôi ngồi giữa nên không cần. Chiếc xe máy rên lên một cách khổ sở khi bắt đầu hành trình. Tôi nghe tiếng máy xe rền rĩ như tiếng kêu van, dù đã bị át đi bởi tiếng nhạc và sự ồn ào của phố đi bộ.
Chồng tôi cao 1m83 ngồi giữa, để hai cẳng chân dài không bị kéo lê trên đường, anh ấy phải túm lấy gấu quần. Còn tôi ngồi sau phải nghiêng sang bên trái để cái balo sau lưng có chỗ thở, vì đằng sau chỗ tôi ngồi còn buộc 2 vali…
Chiếc xe máy cồng kềnh hơn xe lam lao đi vun vút trên đường Sài Gòn. Tôi nhắc bác tài rằng còn sớm mới đến giờ xe chạy, hy vọng bác ấy giảm tốc độ, nhưng vô ích. Bác ấy quen đi như vậy rồi, nên tôi chỉ còn cách cố gắng ngồi im, mặc dù không dễ dàng gì!
Chặng đường mấy cây số trôi đi rất nhanh, nhưng thời gian với tôi sao trôi chậm thế! Đến bến xe tôi thở hắt ra, mới nhận ra rằng mình đã nín thở khá lâu, không biết từ lúc nào!

Xe đi Cà Mau Limousi của nhà xe Ngọc Ánh khá xịn, mỗi người có khoang ngủ riêng, có màn hình TV, tai nghe và kéo rèm riêng biệt. Không có khách ngủ trên lối đi, xe sạch sẽ, chạy đúng giờ, chỉ có điều xe chạy đêm nên bác tài mở nhạc suốt chặng đường, chắc để đỡ buồn ngủ, đồng thời cũng khiến khách không ngủ được luôn. Tôi đã sử dụng tai nghe để ngăn chặn những bài hát mà thường ngày tôi rất thích, nhưng giờ đã trở thành sự tra tấn…tuy nhiên không mấy hiệu quả và cũng chỉ sử dụng được khi nằm thẳng như xác ướp thôi! Chiều về tôi đã chuẩn bị sẵn nút tai, nên cũng đỡ đi phần nào. Các bạn nếu có đi xe giường nằm qua đêm nhớ chuẩn bị nút tai cẩn thận nhé!
Xe dừng lại một điểm đỗ trên đường để khách ăn uống (mặc dù giữa đêm) và đi vệ sinh. Mắt nhắm mắt mở xuống xe nên tôi không kịp nhìn địa điểm xe dừng, chỉ thấy nhà hàng rất rộng, có đủ các món ăn sẵn sàng phục vụ khách và một lượng đồ ăn vặt khá phong phú.
Chúng tôi đến TP Cà Mau lúc 4 giờ sáng. Lái xe rất nhiệt tình, cứ vài trăm mét lại đỗ để khách xuống. Chúng tôi là hai hành khách cuối cùng, tuy không được đưa đến tận khách sạn vì xe quá to, nhưng bác tài cũng đã chiếu cố điểm dừng gần nhất và chúng tôi chỉ việc kéo vali mấy phút là tới nơi. Nhận phòng khách sạn xong, chúng tôi tranh thủ ngủ tới 7 giờ sáng và bắt đầu hành trình, sau bữa sáng nhanh gọn trong quán cơm tấm bên đường đối diện khách sạn.

Ngày hôm nay, chúng tôi sẽ đi đến điểm cuối cùng của đất nước về phía nam – Đất Mũi, nơi mình vẫn quen gọi là Mũi Cà Mau!
Chúng tôi thuê được chiếc xe máy khá tốt với giá 130.000đ/ ngày tại một cửa hàng cầm đồ (do lễ tân khách sạn giới thiệu), đổ đầy xăng, mang theo hai balo và máy ảnh, rồi lên đường. Mặc dù rất cẩn thận, chúng tôi bôi kem và mặc áo chống nắng, kính râm, khẩu trang…vậy mà vẫn “đen thui lui” sau 4 ngày chạy xe máy. Ảnh dưới là đường vào TP Cà Mau.

Ngày hôm nay chặng đường chúng tôi sẽ đi khoảng 200km (cả đi và về), lúc đầu hơi chếch tây nam, từ Cái Nước chạy thẳng hướng nam tới Ngọc Hiển rồi quay sang tây ra tới Đất Mũi.
Chặng đầu từ TP Cà Mau đi Năm Căn cũng giống như các con đường ở vùng tây nam bộ, với những hàng quán dọc bên đường đường bày bán đơn giản, từ rau củ đến ốc trai và con đường chạy dọc theo một dòng kênh.

Cuộc sống của người dân ở từng nơi tôi đến luôn có cái gì đó hấp dẫn tôi. Vẫn chỉ là cảnh chợ búa, mua bán mớ rau lạng thịt, nhưng mỗi nơi mỗi khác. Ở đây quầy thịt sống bán bên cạnh quầy bánh bao.

Và mít đã bổ cũng phơi chung với thịt sống.

Không chỉ có gà vịt, chim bồ câu và một vài loại chim hoang dã khác, mà cả rắn cũng được bán ngay bên đường. Tôi nhìn thấy những con rắn to trong lồng và mấy chú rắn nước nhỏ trong bể kính.

Nhưng hấp dẫn hơn cả vẫn là cảnh sông nước, với những dãy nhà sàn bằng tôn nằm dọc các con kênh.

Qua trung tâm TX Năm Căn, chúng tôi đi đường tắt qua sông Gành Hào bằng phà Sông Lớn, giờ này đã vắng khách vì cây cầu mới bắc qua sông đã nối huyện Đầm Dơi và Đất Mũi với Cà Mau. Bến phà giờ vắng khách nên không cần sửa sang lại nữa, chỉ lúp xúp như một quán dừng chân bên đường.

Lâu rồi không được đi phà nên tôi cảm thấy thích thú, được ngắm nhìn dòng sông và những dãy nhà bên sông, như bao xóm làng ở vùng sông nước này, đơn giản đến khó tin.

Một quán nước trên mép sông, nơi có lẽ có nhiều bobo (loại thuyền nhẹ bằng composit) qua lại, hai người đàn ông đang cà phê sáng…

Và trên phà, một cậu bé rất ý thức không vứt rác xuống sông đã cố giữ lại chiếc cốc nhựa dùng một lần sau khi uống hết thứ nước khó đoán được trong đó.

Chúng tôi trả tiền đi phà hết 6.000đ khi lên tới bờ bên này và bắt đầu một chặng đường mới thật tuyệt vời. Vì là đường tắt, lại đi qua phà nên giờ đây chỉ còn lại mỗi chúng tôi. Có thể vài năm sau, con đường này sẽ chìm trong cỏ dại, nếu thỉnh thoảng không có những kẻ lập dị như chúng tôi đi qua. Phải hơn chục cây số, chúng tôi mới gặp có hai ba người đi ngược chiều.

Tôi đã đi gần hết các tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nhưng có lẽ đây là chặng đường đặc biệt, nơi tôi thực sự cảm thấy “sông, nước”. Dọc theo con đường là những rừng nước mặn đã được cải tạo rất đẹp. Những rừng đước được cắt tỉa tạo thành những kênh rạch xanh mướt len lỏi giữa những hàng đước rễ mọc chằng chịt.

Con đường đến Đất Mũi, Cà Mau vắng vẻ, phong cảnh hai bên đường thì tuyệt đẹp. Có lẽ đây là con đường tôi thấy đẹp nhất, thích nhất khi đi xe máy dọc ngang đất nước. Chỗ nào tôi cũng thấy cảnh đẹp thần tiên nếu được chèo thuyền len lỏi giữa đám đước xanh sẫm nổi bật trên nền dương sỉ xanh nhạt…Giá như tôi có nhiều thời gian hơn, thật tiếc!

Con đường dẫn đến cực nam của mảnh đất hình chữ S dường như chỉ dành riêng cho chúng tôi. Đây cũng là chặng cuối cùng của đường HCM nối dọc dài đất nước –  MCà Mau.

Những con kênh xanh thần tiên cứ trải mãi dọc theo con đường như muốn níu giữ chúng tôi lại, nhưng không nơi nào giống nơi nào…

Tôi nhìn thấy một chiếc bobo có ghi “du lịch cộng đồng Đất Mũi” bên sườn, có lẽ dùng để chở khách du lịch đi tham quan trong những con kênh này, nhưng có vẻ như không có nhiều khách lắm, nên giờ này chiếc bobo chở đầy lưới và đang nằm lười biếng ở đầu con kênh.
 Mặc dù đã cuối mùa mưa, nhưng thỉnh thoảng có một đám mây từ biển bay vào mang đến cơn mưa luồn bất chợt. Chúng tôi phải dừng xe vào trú mưa trong một quán võng bên đường. Tranh thủ thời gian, chúng tôi gọi đồ ăn trưa, nhưng món duy nhất quán có thể cung cấp cho chúng tôi là mì ăn liền với trứng. Hôm nay, chúng tôi đã quên mua đồ ăn từ TP Cà Mau để mang theo, nên giờ có lẽ đó là nguồn dinh dưỡng cần thiết, mà chúng tôi may mắn nhận được.

Trời mưa là điều không du khách “phượt” nào mong muốn. Mặc dù đã chuẩn bị áo mưa đầy đủ, nhưng những cơn mưa biển thường rất lớn, ào ào tới và biến đi cũng nhanh. Tôi ngắm nhìn con kênh xanh đón nhận những hạt mưa và thấy nó vẫn vô cùng đẹp!

Xong bữa trưa giản dị chúng tôi mới nhận thấy là cơn mưa đã đi từ lúc nào rồi. Lại lên đường, mặc dù chúng tôi biết vẫn có thể sẽ lại gặp những cơn mưa luồn tính cách thất thường này bất cứ lúc nào.
Con đường dần sát ra đến biển. Thỉnh thoảng nơi cửa một con rạch đổ ra biển, rừng đước rẽ ra rộng hơn, chúng tôi nhìn thấy biển và những hòn đảo phía xa.

Vùng Đất Mũi, Cà Mau rất thưa dân cư, lâu lâu mới thấy một mái nhà thấp thoáng giữa rừng cây ngập mặn. Ở đây có lẽ người dân sống chủ yếu bằng nghề đi đánh bắt ít cá tôm tự nhiên, hoặc có thể nuôi thủy sản cũng trong môi trường tự nhiên thôi, vì tôi không thấy có những máy tạo ôxi trong các bể nuôi tôm dọc bờ biển khác.

Cuối cùng chúng tôi đã đặt chân tới điểm cực nam này. Trước đây mọi người sẽ dừng lại chụp hình ở cột mốc số 2436 km, nhưng giờ đã có cả một tượng đài lớn…

Tượng đài Đất Mũi, Cà Mau; Cột mốc điểm cuối đường Hồ Chí Minh; Cột cờ Hà Nội…vừa mới được khánh thành cách đây ít lâu, nên tất cả vẫn còn rất mới. Chúng tôi phải dừng xe mua vé tham quan và gửi xe ở bãi cách khu tượng đài khoảng 500m. Khu tượng đài rộng rãi, phía sau Cột cờ  là hai bức phù điêu lớn, và sau nó là biển rộng.

Sau đó chúng tôi đi thăm khu du lịch cộng đồng của người nông dân đất Mũi. Ở xã Đất Mũi, Cà Mau hiện có gần 10 hộ gia đình làm du lịch sinh thái và lưu trú tại nhà dân (homestay), có đủ chỗ ngủ cho 15 đến 20 người mỗi đêm. Chúng tôi đi vào con đường xây giữa rừng đước…

Đi vào rừng nước ngập mặn mà mặc quần lửng, đi xăng đan thì không phù hợp, vì rất nhiều muỗi và các loài côn trùng khác có thể tấn công từ mọi phía. Chúng tôi có mang theo thuốc xịt chống côn trùng nên cũng đỡ. Các bạn nên đi giầy có tất cổ cao, áo dài tay và nhất định phải có lọ thuốc xịt.

Khu vực này đã từng là căn cứ của bộ đội và du kích trong thời gian chiến tranh chống Mỹ, nên người dân cũng dựng lại một số mô hình lán trại và cả các bếp dã chiến, cách giữ nước ngọt của bộ đội giữa rừng nước ngập mặn.

Vì thời gian không còn nhiều, chúng tôi thuê bobo của người dân đi ra Khu du lịch văn hóa Đất Mũi. Khu công viên khá rộng nhưng chúng tôi không thể đi thăm hết được, chỉ ngắm nhìn con đường bao ngoài biển, và chụp vội con thuyền – biểu tượng Mũi Cà Mau.

Trong khi chúng tôi vội vã trở về trên con đường dài gần 100km, thì bên dòng kênh người dân nơi đây đang từ từ, chậm rãi thu lưới…Mẻ lưới hôm nay có thể chỉ vài con cá nhỏ, nhưng cuộc sống có gì khác đâu, vẫn êm đềm giữa màu xanh bất tận.

Trời tối dần, nhưng những con kênh xanh vẫn không mất đi vẻ đẹp của nó, có chăng chỉ là máy ảnh của tôi không thể lột tả được vẻ đẹp đó mà thôi.

Tôi cố gắng vớt vát chụp tấm ảnh cuối, trước khi hết cơ hội. Chắc chắn tôi sẽ quay lại đây lâu hơn để có thể chèo thuyền trên những con kênh xanh này.

Nhìn những đàn chim vội vã bay về tổ, chúng tôi trở lại con đường cũ, dần dần đông người hơn, đưa chúng tôi đi xa vùng đất tận cùng phía nam của đất nước – Mũi Cà Mau.